In de jaren 60 was de situatie op het veer Kruiningen-Perkpolder problematisch. Het vervoersaanbod bleef alsmaar stijgen en de kleine enkeldekkers konden het – ondanks diverse verlengingen van schepen – niet bijbenen. Besloten werd de veerdienst grondig te moderniseren en een dubbeldeksveerboot in de vaart te brengen.
De nieuwe dubbeldekker zou van eenzelfde soort fuiken en aanleginrichtingen gebruik maken als de veerdienst Vlissingen-Breskens, maar dan natuurlijk met twee lagen op de bruggen. Door dezelfde breedte en fuikvorm te gebruiken konden de schepen uitgewisseld worden. De dubbeldeksveerboot zou dan ondersteund kunnen worden door een van de Prinsessenboten van het westelijke veer.
Uitleg Eenheden
Een losse eenheid staat gelijk aan een personenauto.
De beginfase
In de eerste ontwerpen kreeg de dubbeldeksveerboot de stuurhuizen van de Irene en de Margriet. In een later ontwerp werden deze vervangen door stuurhuizen die sterk lijken op die van de TESO-enkeldekkers Marsdiep (1964) en Texelstroom (1966). Niet verwonderlijk, want de schepen hebben dezelfde ontwerper: het Bureau voor Scheepsbouw uit Bloemendaal.
In juli 1966 blijkt scheepswerf De Merwede de laagste inschrijving te hebben om de veerboot te bouwen: 19.428.000 gulden. De opdracht wordt gegund aan De Merwede, waar in december 1966 de kiel van de nieuwe veerboot gelegd wordt. De kosten voor de bouw van de nieuwe fuiken en vooral het uitbreiden van de veerhavens van Kruiningen en Perkpolder bedroeg 15 miljoen gulden.
Commissaris van de Koningin Jan van Aartsen diende een verzoek in bij het Koninklijk Huis om de eerste dubbeldeksveerboot de naam te geven van prinses Christina. Koningin Juliana en prins Bernhard willigen dit verzoek in juni 1967 in. De vrouw van de commissaris, Clarie van Aartsen-Stap, verrichtte de doop van het schip op 31 oktober 1967. De Prinses Christina liep hierna van stapel in Hardinxveld-Giessendam. De afbouw vond plaats in Schiedam bij de werf van Nieuwe Waterweg NV.
De vrijwilligers van PSDnet.nl staan klaar voor rondleidingen in Vlissingen.
Naar Vlissingen
Op 8 april 1968 om 8.30u werd vertrokken uit Schiedam, om 15u werd de loodspost van het Oostgat gepasseerd en tegen 16.30u was het dan zo ver: de Christina kwam de rede van Vlissingen op. Na wat ankertesten werd rond 18u afgemeerd in de Buitenhaven. Tijdens de volgende dagen werden de technische proeftochten gehouden om bijvoorbeeld de machines te testen door personeel van AEG.
De eerste dubbeldekker in Nederland werd op 23 april 1968 overgedragen aan de PSD. Het was een ‘feestelijke spelevaart’, zo omschreef de PZC de tocht. Om exact 11.24u hees mevrouw C. van Aartsen-Stap de provincievlag en streek mevrouw J.C. Schlömann-van Vliet (de echtgenote van de werfdirecteur) de werfvlag. De Prinses Christina was nu officieel een Provinciale boot.
Ondertussen werd in Kruiningen en Perkpolder hard gewerkt aan het bouwen van de aanleginrichtingen. In de tussentijd werd er zo af en toe gevaren met de Christina vanuit Vlissingen om de bemanningen te laten wennen aan het schip. Op 27 mei werd een overtocht Breskens – Vlissingen gemaakt met de Prinses Christina voor een afvaardiging van het provinciaal bestuur van Friesland, die op bezoek waren in Zeeland. Het is dinsdag 4 juni 1968 als de Prinses Christina voor het eerst vaart tussen Kruiningen en Perkpolder.
Voortstuwing
Met recht mag de Prinses Christina een van de snelste PSD-veerboten ooit genoemd worden. De topsnelheid bedroeg maar liefst 18 zeemijl per uur en de dienstsnelheid was 16,5 zeemijl per uur. De veerboot had vijf achtcilinder MAN-dieselmotoren (500 omwentelingen per minuut, 1700 APK) en vijf AEG-generatoren (1050 kW). De voorstuwing van het schip ging via twee schroeven (voor en achter), aangedreven door twee elektromotoren van AEG (280 omwentelingen per minuut, 3000 APK).
► Bekijk foto’s en plattegronden van de situatie onderdeks
Capaciteit
Om een zo vlot mogelijke laad- en lostijd te garanderen werd afgezien van het gebruik van zijgangen, zoals gebruikelijk waren op bijvoorbeeld de Prinsessenboten. Zowel het hoofdrijdek (1200 m²) als het bovenste rijdek (1227 m²) waren niet opgedeeld. In totaal was de veerboot uitgerust met 2427 m² rijdek geschikt voor voertuigen. Het werkelijke aantal m² rijdek was iets groter, aan de randen was er vaak nog wel plek voor wat fietsen of een brommer. Per vaart konden 185 eenheden en 750 tot 1000 passagiers worden meegenomen.
Dooskiel
De veerboot heeft in 1970 een zogenaamde dooskiel gekregen, net als zusterschip Prins Willem-Alexander. Deze in het oorspronkelijke ontwerp ontbrekende speciale kiel zorgt voor meer stabiliteit en minder zijwindgevoeligheid. De Prinses Christina heeft dezelfde breedte als de Prinses Beatrix, Irene en Margriet. Vanwege de aanhoudende zijwindgevoeligheid heeft de Christina nooit op Vlissingen-Breskens gevaren.
Reserveboot
De Prinses Christina voer van 1968 tot 1997 op de dienst Kruiningen-Perkpolder, in 1997 volgde de veerboot de Prinses Margriet op als reserveschip. Als de Koningin Beatrix of de Prins Johan Friso uit de vaart was, ging de Prinses Christina naar Kruiningen-Perkpolder en kwam de Prinses Juliana naar Vlissingen-Breskens. Dat kwam omdat de Christina niet geschikt was om op Vlissingen – Breskens te varen.
Van 1997 tot 2003 lag de Prinses Christina het grootste gedeelte van de tijd voor het PSD-kantoor in Vlissingen. Als een van de andere veerboten voor onderhoud aan de kant lag, kwam de Prinses Christina in de vaart op Kruiningen-Perkpolder.
De laatste klus voor de oudste dubbeldekker was in september en oktober 2002. Toen moest de veerboot invallen voor de Prinses Juliana op Kruiningen-Perkpolder. Nog één keer voer de toen 34 jaar oude PSD-dubbeldekker samen met de Prins Willem-Alexander op en neer.
Naar Italië
Op 15 maart 2003 was de veerboot opengesteld voor publiek en konden mensen aan boord rondkijken. Op het benedendek stonden kraampjes. De Prinses Christina is op 29 maart 2003 verkocht, samen met de Prins Willem Alexander en de Prinses Juliana. De Prinses Christina werd Ladies Matacena gedoopt.
Op 24 juni 2003 werd de veerboot samen met de twee andere veerboten aan de ketting gelegd. De volgende dag kon toch worden vertrokken en begon de reis naar Italië. Op 3 juli kwam de Ladies Matacena aan in Gioia Tauro, Italië. In Gioia Tauro heeft de Ladies Matacena een klep constructie gekregen die het laden en lossen vanaf een kade mogelijk maakt.
In Italië gebeurde er vrij weinig, de Ladies Matacena heeft een paar keer een proefvaart gemaakt of in de haven van Reggio di Calabria van kade gewisseld. In oktober 2005 ging de veerboot naar de werf in Palermo.
In de nacht van 25 november 2005, toen men met de Athos Matacena achter de Ladies Matacena probeerde aan te meren in de krappe haven van Reggio di Calabria, kwamen de twee schepen in aanvaring met elkaar. De schepen hadden slechts weinig schade. Op 12 januari 2006 werd de dienst gestaakt en werden de drie oude PSD-veerboten te koop aangeboden. Eind 2014 werd bekend dat het stoppen van de veerdienst te maken had met geheime concurrentie-afspraken.
In juni 2009 ging de Ladies Matacena nog op eigen kracht naar een droogdok in Messina.
Sloop
Om 16u op 14 december 2012 vertrok de Ladies Matacena achter sleepboot Eisvogel uit Reggio di Calabria. Een uurtje eerder was ook zusterschip Athos Matacena vertrokken richting het sloopstrand van Aliaga in Turkije. Dit was het resultaat van jarenlange inspanningen van de havenautoriteit van Reggio di Calabria, die graag de kaderuimte zou gebruiken ten behoeve van cruiseschepen. Later blijkt dat de Amedeo Matacena (Prinses Juliana) nog tien jaar aan dezelfde kade zou liggen in de plaats van cruiseschepen.
Tijdens de reis liep de Ladies Matacena op 19 december bijna op de rotsen bij Zakynthos, Griekenland. De schroef van sleepboot Eisvogel raakte verstrikt in touw en de veerboot dreef af. Op het laatste moment kon een aanvaring worden voorkomen.
Op 23 december 2012 kwam de veerboot aan in Aliaga. In januari 2013 werd begonnen met de sloop van de veerboot op het sloopstrand. Begin februari was de helft van de veerboot gesloopt om rond 20 februari 2013 volledig tot schroot te zijn verwerkt.
Foto’s PSD-dubbeldekker Prinses Christina
Bekijk alle Zeeuwse foto’s van de PSD-veerboot Prinses Christina (1968) op de fotopagina.
