De Koningin Juliana is de eerste naoorlogse nieuwbouw veerboot van de Provinciale Stoombootdiensten. Het schip kenmerkte zich door het gestroomlijnde design. Op 11 augustus 1947 werd in Vlissingen de kiel gelegd van de nieuwe veerboot. Op 4 maart 1949 werd de Koningin Juliana te water gelaten. Naast het zeer moderne ontwerp van de ferry was ook de technische kant nieuw voor die tijd, zoals de verstelbare schroef. In tegenstelling tot zusterschip Prins Bernhard, had het schip één negencilinder Schelde-Sulzer-dieselmotor (2500 APK, 208 omwentelingen per minuut), in plaats van vier aparte scheepsmotoren.
Uitleg Eenheden
Een losse eenheid staat gelijk aan een personenauto.
Overdracht
Uiteindelijk werd de veerboot symbolisch voor de wederopbouw op 5 mei – bevrijdingsdag – 1949 aan de PSD overgedragen. Vervolgens ging de veerboot varen tussen Vlissingen en Breskens. Precies een jaar later, op 5 mei 1950 kwam zusterschip Prins Bernhard in dienst. Dit schip is identiek aan de Juliana.
Eind december 1955 kwam de Juliana weer in dienst na een kleine verbouwing. Het betrof een wijziging in de salons: voortaan was alles bovendeks 1ste klasse en was benedendeks een nieuw ingerichte gratis 2e klasse salon aangebracht. Dit was een groot verschil, aangezien voorheen ook het promenadedek werd aangemerkt als gratis. Het zorgde destijds voor veel boze reacties.
Halverwege de jaren 50 ontstond de behoefte aan een nieuwe, grotere veerboot: de Prinses Beatrix (1958). Hierdoor kreeg de Koningin Juliana een rustiger bestaan en kon de veerboot ook af en toe bijvallen op Kruiningen-Perkpolder.
Op de Oosterschelde?
Uitzonderlijk was tochtje in februari 1959 tussen Kats en Zierikzee. Nooit eerder was een PSD-kopladingsveerboot op de rivier de Oosterschelde geweest. De veerboot kon ook niet aanleggen maar er werden enkel technische gegevens verzameld voor eventueel gebruik van de veerboot op de Oosterscheldedienst.
De vrijwilligers van PSDnet.nl staan klaar voor rondleidingen in Vlissingen.
Oude tijden herleven
Bij problemen met de nieuwe Prinses Beatrix werd de Koningin Juliana weer ingezet op Vlissingen-Breskens. Zo ook in juli 1959, toen de veerboot samen met de Prins Hendrik en Koningin Wilhelmina oude tijden deed herleven op de veerdienst. In 1959 was de ‘oude’ fuik in de haven Breskens nog niet verplaatst naar de nieuwe veerhaven. Zo stonden de auto’s weer in een lange rij door de straten van Breskens te wachten op de veerboot.
Verbouwing
De Koningin Juliana werd in 1964 ingrijpend verbouwd en verlengd met 13 meter. Net als bij de Prins Bernhard bleef er vrijwel niets over van het gestroomlijnde karakter van de veerboot. Toch waren er een aantal verschillen met de Bernhard. Om de Juliana ook nog op Vlissingen-Breskens te kunnen laten varen was een iets meer gesloten ontwerp nodig. Dit vanwege de hogere zeegang in de monding van de Westerschelde bij Vlissingen. Hierdoor heeft de Juliana een constructie met schuifdeuren van één meter hoogte voor en achter. Op 10 juni 1964 kwam de Koningin Juliana in de vaart op Kruiningen-Perkpolder, waar voorafgaand aan de komst van de Prinses Christina een groot capaciteitstekort heerste.
Slechts een dag later werd de veerboot geveld door technische problemen. De achterroerlager liep warm en zo kon het roer niet meer worden bewogen. Na de komst van de Prinses Christina in 1968 ging de Koningin Juliana steeds meer dienst doen tussen Vlissingen en Breskens, vooral in de zomermaanden.
In 1985 was de laatste grote taak voor de Koningin Juliana weggelegd. Samen met de Prins Bernhard moest de veerboot nog een aantal maanden de dienst onderhouden tussen Vlissingen-Breskens. Omdat de aanleginstallaties moesten worden aangepast voor de komst van de eerste dubbeldekker daar, konden er een aantal maanden geen veerboten afmeren.
Het jaar 1985
Aangezien de Prins Bernhard en de Koningin Juliana eigen, kleinere fuiken gebruikten ondervonden zij geen hinder van de verbouwingen. Zo was de Koningin Juliana samen met de Prins Bernhard nog één keer de dienstboot op Vlissingen-Breskens tussen 19 februari en 15 mei 1985. Gevolg van de inzet van de twee oudste PSD-veerboten waren enorme vertragingen veroorzaakt door de kleine capaciteit van de veerboten en het maximale gewicht van voertuigen van 3500kg. Ook werd de veerdienst in deze periode geplaagd door defecten aan de oude fuik. Hierdoor moesten zelfs vissersschepen op eigen initiatief de gestremde veerdienst overnemen.
Verkoop
Op 27 juni 1986 werd de Koningin Juliana verkocht aan de Brugse Scheepssloperij, die de veerboot direct weer doorverkocht aan het Rotterdamse Intershitra. In 1987 vonden zij een koper; Hede Ferrominas Pvt. Ltd. uit India. Prakash Hede, Directeur van Hede Ferrominas kocht de Zeeuwse veerboot om te kunnen verhuren aan ONGC (Oil and Natural Gas Corporation Limited) een staatsbedrijf uit India.
De reis naar Bombay met de naar K. Juliana omgedoopte veerboot werd eind augustus aanvangen en duurde precies 30 dagen. Gevaren werd met zes Indiërs en één PSD-kapitein aan boord.
Aangekomen in India werd de veerboot direct voorzien van speciale ‘ramps’; laadkleppen om het laden en lossen mogelijk te maken zonder speciale aanlegsteigers. De K. Juliana, nimmer van naam veranderd, ging dienst doen tussen Bombay en Nhava Sheva als bedrijfsveerboot.
India
Trucks van het oliebedrijf zouden een stuk kunnen afsnijden door de veerboot te nemen over een afstand van zo’n 7km. Maar na een stuk of 7 of 8 afvaarten was het alweer gedaan met de veerdienst. Ondanks dat het een succes was werd door ONGC het contract opgezegd. Daarna zocht Hede verder naar een geschikte bestemming voor de veerboot. Helaas lukte dit niet en zo vertrok de K. Juliana halverwege 1989 naar een sloopstrand van Alang, India.
Foto’s PSD-koplader Koningin Juliana
Bekijk alle Zeeuwse foto’s van de PSD-veerboot Koningin Juliana (1949) op de fotopagina.
