Hoe is de Prinses Margriet (1964) terechtgekomen in Indonesië? Om die vraag te beantwoorden gaan we eerst een stukje terug in de geschiedenis, naar het jaar 1995. De PSD staat dan voor de keuze: of de dan al 31 jaar oude veerboot opknappen zodat ermee de PSD-eindstreep gehaald kan worden, of een nieuwe dubbeldeksveerboot bouwen. Opknappen ging omgerekend 18 miljoen euro kosten, waar een dubbeldekker ‘slechts’ 25 miljoen kost. De keuze was snel gemaakt en de Prinses Margriet werd op 1 januari 1996 uit de vaart genomen. Nog voordat de nieuwe dubbeldekker gereed was, maar de scheepvaartinspectie had de Margriet afgekeurd.

In China wordt een koper gevonden voor de Margriet, die in december 1996 wordt omgedoopt tot Princess. Op een grijze decemberdag verlaat de laatste PSD-enkeldekker Vlissingen voorgoed. Een paar mensen op de dijk nemen de moeite om het schip in de mist te zien verdwijnen. Geen van hen kon vermoeden dat de Margriet nog tot 2018 zou varen als veerboot!

Als Gonj-Zhu 5 (公主 5, oftewel Prinses 5) vaart de Margriet tot 2002 in China. Aangezien ook in China de veiligheidseisen aangescherpt worden, raakt het schip op een zijspoor in 1999 en wordt de 公主 5 in 2002 verkocht aan rederij PT. Sekawan Maju Sejahtera (SMS). Het schip gaat tussen 2002 en 2018 door het leven als SMS Kartanegara.

Straat Soenda

De SMS Kartanegara werd ingezet op de veerdienst tussen Merak (op Java) en Bakauheni (Sumatra). De veerdienst is de belangrijkste schakel tussen Java en Sumatra, twee van de grootste eilanden in de Indische archipel. Het vaarwater tussen de eilanden is Straat Soenda (Selat Sunda, in het Indonesisch). Aan de noordkant van de zeestraat begint de Javazee, aan de zuidkant grenst de straat aan de Indische Oceaan.

Straat Soenda was van oudsher een belangrijke route voor de VOC-schepen die vanuit onder meer Vlissingen (Rammekens) vertrokken naar het huidige Indonesië. Later verwierf Straat Soenda bekendheid door de uitbarsting van de vulkaan Krakatau, gelegen op een eilandje aan het begin van de zeestraat. De uitbarsting van de Krakatau was een van de krachtigste vulkaanuitbarstingen uit de geschiedenis en veroorzaakte onder meer een tsunami van 30 meter hoogte op Straat Soenda. Na de uitbarsting is een nieuwe vulkaan ontstaan (Anak Krakatau, ‘kind van Krakatau’) die nog altijd actief is.

Merak-Bakauheni

Het veertraject tussen Merak en Bakauheni bedraagt ongeveer 28 kilometer (17 zeemijl). De SMS Kartanegara vaart gemiddeld 8 zeemijl per uur, waardoor een overtocht een dikke twee uur duurt. In Zeeland had de Margriet ooit een topsnelheid van 16 mijl per uur en een dienstsnelheid van 14,5 mijl per uur, waarmee in theorie Merak-Bakauheni in een dik uur te varen is. De SMS Kartanegara had in haar nadagen een respectabele leeftijd bereikt en de snelheid van de proefvaart in 1964 was lastig te evenaren.

Nederlandse veerboten

Op de veerdienst Merak-Bakauheni varen zowel particuliere reders (zoals de eigenaar van de Margriet) als het overheidsbedrijf ASDP. De schepen zijn voornamelijk van Japanse origine, enkele zijn Europees en de afgelopen tijd bouwt Indonesië ook zelf nieuwe veerboten voor de dienst over Straat Soenda. De SMS Kartanegara was lange tijd veruit het oudste schip op de route.

Naast de voormalige Margriet heeft er lange tijd nog een ander ‘Nederlands’ schip tussen Merak en Bakauheni, namelijk de voormalige Free Enterprise VII. Deze kanaalveerboot werd in 1972 gebouwd bij Gusto in Schiedam voor Townsend Thoresen, later P&O.

Foto’s Margriet in Indonesië

Bekijk alle foto’s van de PSD-veerboot Prinses Margriet (1964) als SMS Kartanegara in Indonesië op de fotopagina.